Mujika Amigorena, Francisco

*1884/06/04an jaio zen Usurbilen, eta Kalezarreko ‘Zapatarienea’ etxean bizi zen. 1925ean Usurbilgo Teniente-Alkate izendatu zuten, eta hortaz aparte, zinegotzia ere izan zen 1934/09/30tik 1936-2-22ra arte. Ezkondua –1908-1-11an-, IR alderdiko kidea eta Usurbilgo milizietan bulegoetan lanean aritu zen 1936/08/25etik aurrera, hain zuzen ere. Usurbilgo Gerra Komiteko kidea eta ‘Orden Público’ zelakoaren delegatua ere izan zen.

Faxistak Usurbil hartzeko atarian zeudela, alde egin zuen familia osoarekin.

Francisco 1936/12/08an alistatu zen Euzko Gudarostera -Iparraldeko ejerzitoa- eta Xixongo (Asturias) borroketan desagertu zen 1937/10/21ean. Ondoren, Bilboko ‘Escolapios’ kartzelan agertu zen. Handik Ondarretakora lekualdatu zuten 1940/03/26an. Epaitu eta 12 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten, baina gerora bira jaitsi zioten. 1941/02/03an askatu zuten. 1942/02/24an 250 pezetako isuna jarri zioten erantzule politiko izateagatik eta ‘Tribunal Nacional de Responsabilidades Politicas’ (TNRP) izenekoek epaitu zuten 1956an. Indultatua irten zen.

Bera espetxeratu zutenean, Manuela Irastorza Kamino emaztea eta zazpi seme-alabak Bartzelonan zeuden errefuxiatuta.