Galarmendi Balerdi, Joxe ‘Kaxko’
*Usurbilen jaio zen 1886/12/25an, eta Juliana Aizkorretarekin ezkonduta zegoen. Kalezarreko Kaxkonean bizi zen. EAJ-ko sinpatizantea zen.
1936/11/02n, 50 urte zituela erail zuten ustez Zizurkil inguruan, inolako epairik gabe. Familia guztiak alde egin zuen etxetik. Bere bi semeak, Ramon eta Valeriano Galarmendi Aizkorreta, ezkertiarrak, Usurbilgo milizietan izena eman ostean, frontera joan ziren. Biek bizia galdu zuten bertan borrokan. Alaba Josefa ere milizietan aritu zen.
Santiago Apaolaza Orbegozo (1932/7/24an jaioa) Azpietxeko semeak 2020/12/7an Olaberrian grabatutako testigantzan azaltzen du bere aita Prudencio Apaolaza ‘Kaxko’ren lagun handia zela eta “goiz batean hartu” eta fusilatu egin zutela kontatzen zuela. Prudencioren beraren bila ere joan omen ziren kolpistak baina bere alaba zaharrena Maritxuk bazkaltzen hasterako Aita Gurea errezatzen entzunda, atzera egin omen zuten eta txiripaz nola salbatu zen kontatzen du.
Iturria:
Santiago Apaolaza Orbegozo-ren testigantza 2020/12/7 Olaberrian grabatua
Euzkadi Bajo El Regimen De Franco
Usurbilgo Parrokiako jaiotza agiria L6 F166 nº 45
The War Spain egunkaria, 1938-06-4
‘Usurbilgo baserriak eta baserritarrak’, 372 orria (Josu Tellabide)
Argazkia: familia
